دلایل حذف دلار از سوی کشورهای مختلف
تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۹۹۷۵۴
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دلارزدایی به وضعیتی اشاره دارد که کشورها بنا به دلایلی اقدام به حذف دلار بهعنوان ارز اصلی در اقتصاد خود میکنند. کمرنگ شدن نقش دلار در یک اقتصاد نیازمند شناسایی کارکردهای دلار در اقتصاد و براساس آن اتخاذ راه حلهای مناسب برای یافتن جایگزین است. عمدتاً دلار در کشورها سه کارکرد اصلی «واسطه مبادله»، «ذخیره ارزش» و «سنجش ارزش» را دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جایگزینی دلار با سایر ارزها که طی دهههای گذشته چند بار از سوی کشورهای گوناگون انجام شده است، به دلایلی همچون مقابله یا مهار سیاست استفاده از دلار به عنوان ابزار تحریم، تسهیل مبادلات ارزی بر مبنای پول ملی شرکای تجاری، ناپایداری و افزایش بدهی آمریکا و نگرانی از بروز بحران بانکی در جهان صورت میگیرد.
برای جهانی شدن یک ارز لازم است هشت متغیر و ویژگی اصلی، از جمله سهم ارز مورد نظر از تجارت جهانی، سهم ارز مورد نظر از تولید ناخالص داخلی جهان، سهم ارز مورد نظر از وامهای فرامرزی، سهم ارز مورد نظر از اوراق بدهی بینالمللی، سهم و حجم ارز مورد نظر از تراکنشهای خارجی براساس حجم معاملات فارکس، سهم ارز مورد نظر از ذخایر ارز خارجی کشورها و پرداختهای انجامشده از طریق سیستم پرداخت بینالمللی سوئیفت مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس آخرین آمارها، دلار آمریکا در تمامی هشتشاخص فوق در رتبه نخست ارزهای جهان قرار دارد.
به عنوان نمونه برای بررسی امکان سنجی تبدیل یوآن چین به یک ارز جهانی لازم است این ارز در هشتویژگی عنوانشده از دلار آمریکا پیشی بگیرد که در حال حاضر تنها در دو مورد نخست، یوآن به دلار نزدیک است و براساس گزارش برخی مراکز بینالمللی پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۵ از نظر تولید ناخالص داخلی اسمی، اقتصاد چین از ایالاتمتحده پیشی بگیرد؛ ولی در شششاخص دیگر فعلاً چینیها سهم خاصی ندارند. توسعه بخش مالی، زیربنای تقویت نقش یوآن به عنوان یک ارز جهانی است و لازم است بخش مالی این اقتصاد مشابه آمریکا از توسعه یافتگی لازم برخوردار شود تا شرایط مشابه با نقش دلار را در بازارهای بینالمللی ایفا کند.
استفاده از دلار به عنوان سلاح، بزرگترین تهدید برای موقعیت آن به عنوان یک ذخیره ارزی جهانی است. به عنوان مثال زمانی که ۶۰۰ میلیارد دلار از ذخایر روسیه در عرض چند روز مسدود شد، این سیگنال به کشورهای دیگر ارسال شد که ایالاتمتحده میتواند از تحریم و به تبع آن ارز خود به عنوان ابزاری برای تحقق اهداف سیاست خارجی استفاده کند. در نتیجه این اقدام، برخی کارشناسان عنوان میکنند که احتمال دارد کشورهای بیشتری نسبت به موضوع تسلط ایالاتمتحده آمریکا محتاط شوند و برخی بهآرامی ترکیب ذخایر ارزی خود را از دلار آمریکا به سایر ارزها تغییر دهند.
علاوه بر این از آنجا که غرب همچنان از تحریمها به عنوان ابزار سیاست خارجی استفاده میکند، انتظار پرداخت بدهیهای خارجی به دلار هم ممکن است واقع بینانه و شدنی نباشد. همچنین با توجه به تجربه ۲۰ سال اخیر و تحولات مربوط به تغییر نقش دلار در بازارهای جهانی، چشم انداز مسیر ۲۰ ساله، ۳۰ ساله و ۵۰ ساله آینده پیشبینی وجود بیش از یکارز غالب در جهان منطقی به نظر میرسد؛ اما مراحل و شرایط لازم برای رسیدن به این شرایط بسیار زیاد است و در نتیجه تحقق آن را به این زودیها غیرمحتمل میسازد. آنچه در آینده نزدیک ممکن است اتفاق بیفتد تغییر در میزان مطلوبیت ذخایر احتیاطی اندوخته دلاری توسط کشورهاست.
البته این احتمال که این ذخایر دلاری ممکن است با تصمیم مقامات ایالاتمتحده مسدود شود با وجود اینکه این تصمیمات از نظر کشورهای صاحب ذخایر، مستبدانه به نظر میرسد، نیز وجود دارد. احتمال مزبور سودمندی ذخایر دلاری را کاهش میدهد؛ ولی به این معنی نیست که جایگزین بهتری برای آن وجود دارد. در شرایط فعلی در واقع جایگزینی که نسبتاً امنتر از دلار آمریکا باشد وجود ندارد، ضمن اینکه امن بودن یک مفهوم مطلق نیست، بلکه مفهومی نسبی است و این واقعیت که ذخایر دلاری ممکن است، کمی کمتر امن به نظر برسد به این معنی نیست که سایر موارد، به طور نسبی ایمنتر هستند.
با توجه به اینکه یکی از مهمترین دلایل کشورها برای دلارزدایی، موضوع تحریمهای بینالمللی و استفاده ایالاتمتحده از دلار به عنوان ابزار تسلیحاتی علیه کشورهای تحت تحریم است، لازم است ایران نیز اقداماتی در راستای کمرنگ کردن نقش دلار در اقتصاد خود ضمن مدیریت بهتر درآمدهای ارزی بهویژه درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز طبیعی، از طریق بهینه سازی ترکیب سبد ارزی و مدیریت بهتر ذخایر ارزی خود در سایر کشورها انجام دهد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: دلار به عنوان ایالات متحده دلار آمریکا بین المللی نقش دلار یک ارز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۹۷۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۸۲ کشور خریدار خرمای ایرانی
سید روح اله لطیفی ، سخنگوی کمیسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت معدن و تجارت ایران در خصوص مقاصد صادراتی خرما اظهار داشت : در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۳۸۹ هزار و ۴۹۵ تن انواع خرما به ارزش ۳۴۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۱۲۲ دلار از کشورمان صادر شده که نسبت به سال قبل چهار درصد در وزن و ۶.۷ درصد در ارزش با افزایش همراه بوده است .
وی افزود :۸۲ کشور ، مقصد صادرات انواع خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بوده که هند با خرید ۹۰ هزار و ۲۳۷ تن ، به ارزش ۸۴ میلیون و ۷۹۴ هزار دلار ، مقصد نخست انواع خرمای ایرانی بود و پس از آن، پاکستان با خرید ۹۱ هزار و ۱۹۹ تن به ارزش ۷۲ میلیون و ۴۴ هزار و ۵۷۶ دلار ، ترکیه با خرید ۳۹ هزار و ۴۸ تن به ارزش ۳۶ میلیون و ۱۶۷ هزار دلار ، قزاقستان با ۲۴ هزار و ۱۴۳ تن به ارزش ۱۸ میلیون و ۲۲ هزار دلار ، چین با ۱۰ هزار و ۳۲۱ تن به ارزش ۱۱ میلیون و ۹۷۵ هزار دلار ، عراق با هشت هزار و ۸۸۶ تن به ارزش ۹ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار و روسیه با ۱۰ هزار و ۱۰۳ تن به ارزش ۹ میلیون و ۳۷۶ هزار دلار ، مقاصد دوم تا هفتم صادرات انواع خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بودند.
مدیرکل دفتر مطالعه ، پایش و توسعه بازار سازمان تعاون روستایی ایران ،در خصوص میزان صادرات انواع خرماهای ایرانی توضیح داد: خرمای مضافتی با ۱۵۹ هزار و ۵۰۱ تن به ارزش ۱۸۱ میلیون و ۲۲۲ هزار و ۲۰۶ دلار ، بیشترین میزان خرید را در بین خرماهای ایرانی در جهان داشته و ۶۵ کشور نیز به صورت مستقیم این خرما را از کشورمان در سال ۱۴۰۲ وارد کردند .
لطیفی در خصوص سایر خرماهای پر طرفدار ایرانی گفت: خرمای زاهدی با ۷۲ هزار و ۴۸۸ تن به ارزش ۴۳ میلیون و ۵۷۵ هزار دلار ، دومین خرمای پر فروش ایرانی بود که ۳۶ کشور خریدار آن بودند و پس از آن خرمای شاهانی با ۴۶ هزار و ۴۵۹ تن به ارزش ۳۷ میلیون و ۳۵۴ هزار دلار ، میهمان ۳۰ کشور بود .
وی افزود: خرمای کلوته با ۴۴ هزار و ۶۹۷ تن به ارزش ۳۰ میلیون و ۲۸۵ هزار دلار و صادرات به ۲۸ کشور ، خرمای پیاروم با پنج هزار و ۸۶۶ تن به ارزش ۱۸ میلیون و ۶۵۵ هزار دلار و صادرات به ۳۱ کشور ، خرمای استعمران با ۳۸ هزار و ۵۸۷ تن به ارزش ۱۷ میلیون و ۴۵۴ هزار دلار و صادرات به ۵۶ کشور ، خرمای کبکاب با ۱۰ هزار و ۲۴۱ تن به ارزش ۹ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار و صادرات به ۳۳ کشور ، خرماهای سایر (فاقد کد تعرفه مستقل تعریف شده ) با ۱۰ هزار و ۹۳۰ تن به ارزش ۶ میلیون و ۷۹۴ هزار دلار و صادرات به ۴۵ کشور ، خرمای خاصویی با ۷۱۷.۵ تن به ارزش ۷۷۱هزار و ۵۰۰ دلار و صادرات به ۱۲ کشور و خرمای برحی با ۸.۵ تن به ارزش ۱۵ هزار و ۳۰۶ دلار و صادرات به دو کشور به ترتیب از پر طرفدارترین خرماهای صادر شده در سال ۱۴۰۲ بودند.
مدیرکل دفتر مطالعه ، پایش و توسعه بازار سازمان تعاون روستایی ، اشاره ای به نام همه کشورهای خریدار خرمای ایرانی داشت و گفت : اتریش، اردن، آرژانتین ، ارمنستان، ازبکستان ، اسپانیا، استرالیا، آفریقای جنوبی ، افغانستان، آلبانی ، آلمان ، امارات، اندونزی ، انگلستان، اوکراین، اوگاندا، ایتالیا، ایسلند، بحرین، برزیل، بلاروس، بلژیک، بلغارستان، بنگلادش، بوسنی ، پاکستان، پرو، تاجیکستان ، تانزانیا ، تایلند ، تایوان ، ترکمنستان ، ترکیه ، ترینیداد و توباگو ، مالت، آذربایجان، چک، مولداوی، یوگسلاوی ، چین، دانمارک ، رومانی، ژاپن ، سریلانکا ، سنگاپور ، سوریه ، سومالی، سوئیس، سوئد، شیلی، صربستان، عراق، عمان، روسیه، فرانسه، فنلاند ، فیلیپین ، قرقیزستان ، قزاقستان ، قطر ، کانادا، کره جنوبی، کرواسی ، کلمبیا ، کنیا، کویت ، گرجستان ، لبنان، لهستان، لیتوانی ، مالدیو، مالزی، مجارستان، مغولستان، مکزیک ، موریس، نروژ ، نیوزیلند ، هلند ، هند ، ونزوئلا و یونان ، ۸۲ کشور خریدار خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بودند.